ΘΥΜΑ

Ποιός μπορεί να είναι θύμα εγκλήματος;

Ο καθένας μπορεί να γίνει θύμα εγκλήματος.
Μη νομίζετε ότι συμβαίνει μόνο σε άλλους.
Θύμα εγκλήματος είναι κάποιος/α που, ως αποτέλεσμα παραβίασης του ποινικού δικαίου, έχει υποστεί επίθεση κατά της ζωής του ή της σωματικής ή ψυχικής ακεραιότητάς του, ή συναισθηματική δυσφορία ή υλική απώλεια.
Οι στενοί συγγενείς ή τα πρόσωπα τα οποία είναι άμεσα εξαρτώμενα από το θύμα θεωρούνται επίσης θύματα, όπως και εκείνοι που υπέστησαν κάθε είδους ζημία ως αποτέλεσμα της προσπάθειας να βοηθήσουν το θύμα ή να σταματήσουν το έγκλημα εναντίον του/της.

Σύμφωνα με το ν. 4478/2017 (άρθρο 55) ως θύμα νοείται:
αα) το φυσικό πρόσωπο, το οποίο υπέστη ζημία, συμπεριλαμβανομένης της βλάβης του σώματος ή της υγείας ή της τιμής ή της ηθικής βλάβης ή της οικονομικής ζημίας, ή της στέρησης της ελευθερίας του, η οποία προκλήθηκε αμέσως από αξιόποινη πράξη,
ββ) οι οικείοι, προσώπου, ο θάνατος του οποίου προκλήθηκε αμέσως από αξιόποινη πράξη και οι οποίοι έχουν αξίωση χρηματικής ικανοποίησης λόγω ψυχικής οδύνης, σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα ή τελούσαν σε άμεση υλική αλληλεξάρτηση με αυτό.
β) Ως ‘οικείοι’ νοούνται οι σύζυγοι, το πρόσωπο που συνοικεί με το θύμα σε στενή σταθερή και συνεχή σχέση ετερόφυλης ή ομόφυλης δέσμευσης, οι μνηστευμένοι, οι συγγενείς εξ αίματος και εξ αγχιστείας σε ευθεία γραμμή, οι θετοί γονείς και τα θετά τέκνα, οι αδελφοί και οι σύζυγοι και οι μνηστήρες των αδελφών και τα εξαρτώμενα από το θύμα πρόσωπα, πέραν των συντηρούμενων τέκνων του.

Άρα, με λίγα λόγια θεωρείστε θύμα εγκλήματος, αν έχετε υποστεί ζημία ή βλάβη σύμφωνα με το εθνικό μας δίκαιο.

Εάν ήσασταν ή είστε θύμα εγκλήματος, θα πρέπει να το αναφέρετε στις αρμόδιες Αρχές.
Μάθετε περισσότερα εδώ

Τα θύματα έχουν δικαιώματα από την πρώτη επαφή τους με την Αστυνομία ή άλλη αρμόδια Αρχή, κατά την ποινική διαδικασία και μετά το πέρας αυτής. Η αναγνώριση των δικαιωμάτων των θυμάτων γίνεται χωρίς διακρίσεις και αφορά στα εγκλήματα που μπορούν να διωχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής ή της ιθαγένειας του θύματος.

Επιπλέον, τα θύματα έχουν το δικαίωμα να προστατεύονται καθ’ όλη τη διάρκεια της ποινικής έρευνας και της διαδικασίας. Για το λόγο αυτό, ο νόμος παρέχει γενική και ειδική προστασία των θυμάτων.
Τα συγκεκριμένα δικαιώματα αφορούν την αποφυγή επαφής με το δράστη, την προστασία των θυμάτων κατά την ποινική έρευνα, το δικαίωμα προστασίας της ιδιωτικής ζωής, καθώς και την ατομική αξιολόγηση των θυμάτων για να προσδιορισθεί εάν συντρέχουν λόγοι για ειδικές ανάγκες προστασίας.

Ποιος ο ρόλος του θύματος στις ποινικές διαδικασίες;

Στην Ελλάδα όλα τα θύματα έχουν δικαίωμα συμμετοχής στην ποινική διαδικασία, είτε βάσει της υποχρέωσης συμμετοχής ως μάρτυρες μετά την αναφορά αδικήματος στην Αστυνομία ή στην Εισαγγελία Πρωτοδικών, είτε ως διάδικοι σε περίπτωση που το επιθυμούν να παρασταθούν προς υποστήριξη της κατηγορίας.
Το θύμα ενός εγκλήματος έχει πολλά δικαιώματα και είναι σημαντικό να τα γνωρίζουμε.
Δείτε τα δικαιώματά σας εδώ
Τα δικαιώματα των θυμάτων εγκληματικότητας αποτελούν προτεραιότητα για την ΕΕ. Διαβάστε εδώ πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τα δικαιώματα των θυμάτων.

Όλα τα θύματα υποχρεούνται να συμμετέχουν ως μάρτυρες. Σε περίπτωση που ο μάρτυρας που έχει καταθέσει έγκληση (μήνυση), αρνείται να συμμετάσχει ή δεν εμφανιστεί στο δικαστήριο για να καταθέσει, δύναται να λάβει την ποινή της λιπομαρτυρίας.

Ο ρόλος των θυμάτων γίνεται πιο ενεργός όταν το θύμα επιλέξει να συμμετάσχει στην ποινική διαδικασία ως παριστάμενος για την υποστήριξη της κατηγορίας, αφού θα μπορεί να εκπροσωπείται από δικηγόρο, να έχει πρόσβαση στη δικογραφία, θα δικαιούται να ορίσει πραγματογνώμονα και να ζητήσει αποζημίωση.